Bộ Xây dựng đặt mục tiêu xây thêm 2.000 km cao tốc giai đoạn 2025–2030, hướng tới 5.000 km vào năm 2030

Theo kế hoạch, giai đoạn 2026–2030, Bộ Xây dựng sẽ hoàn thành khoảng 2.000 km cao tốc mới, đồng thời hoàn thiện đường ven biển toàn quốc, nâng cấp các tuyến quốc lộ trọng điểm kết nối tới các đầu mối vận tải lớn, nối thông đường Hồ Chí Minh, mở rộng các trục kết nối cửa ngõ Hà Nội và TP.HCM. Khi hoàn thành, mạng lưới cao tốc Việt Nam sẽ đạt quy mô 5.000 km – tăng gấp đôi so với hiện nay, tạo động lực phát triển các vùng kinh tế trọng điểm Bắc – Trung – Nam.

Song song với đường bộ, hạ tầng hàng hải cũng được chú trọng đầu tư. Bộ sẽ nâng cấp các tuyến luồng hàng hải công cộng lớn như Nghi Sơn, Cẩm Phả, Lạch Huyện, Cái Mép – Thị Vải, Sông Hậu, đồng thời phát triển cảng trung chuyển quốc tế tại Lạch Huyện (Hải Phòng), Cái Mép (Bà Rịa – Vũng Tàu), Liên Chiểu (Đà Nẵng) và Nam Đồ Sơn (Hải Phòng). Cùng với đó là kế hoạch phát triển đội tàu vận tải biển, tàu thủy nội địa, đội tàu cứu nạn, hệ thống giám sát giao thông hàng hải toàn quốc, nhằm nâng cao năng lực logistics và trung chuyển hàng hóa quốc tế.

Đối với đường thủy nội địa, Bộ Xây dựng đặt trọng tâm vào việc triển khai dự án nâng cao tĩnh không cầu trên các tuyến quốc gia, giúp tàu trọng tải lớn lưu thông thuận lợi, giảm áp lực cho đường bộ. Ngoài ra, sẽ đầu tư phát triển các hành lang đường thủy và logistics khu vực phía Nam, đồng thời xây dựng các bến cảng nội địa mới tại Tây Nam Bộ, Đông Nam Bộ và Đồng bằng sông Hồng. Hình thức vận tải pha sông – biển ven biển Bắc – Nam cũng được thúc đẩy mạnh mẽ nhằm giảm chi phí vận tải hàng hóa.

Trong lĩnh vực đường sắt, Bộ đặt mục tiêu hoàn thành tuyến Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng trước năm 2030, đồng thời triển khai đầu tư tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam. Bên cạnh đó, nhiều tuyến mới sẽ được xúc tiến như Biên Hòa – Vũng Tàu, Thủ Thiêm – Long Thành, vành đai phía Đông Hà Nội, Hà Nội – Hạ Long, TP.HCM – Cần Thơ, Lạng Sơn – Hà Nội, Móng Cái – Hải Phòng. Các tuyến đường sắt này sẽ kết nối chặt chẽ với cảng biển và cảng hàng không quốc tế, góp phần hoàn thiện mạng lưới giao thông liên vùng.

Trong lĩnh vực hàng không, Bộ Xây dựng xác định triển khai giai đoạn 2 Cảng Hàng không quốc tế Long Thành, đồng thời nâng cấp các sân bay trọng điểm như Nội Bài, Chu Lai, Vinh, Liên Khương, và kêu gọi đầu tư các cảng hàng không mới theo quy hoạch tổng thể, đáp ứng nhu cầu tăng trưởng vận tải hàng không trong giai đoạn tới.

Song hành cùng hạ tầng quốc gia, Bộ Xây dựng cũng định hướng phát triển đô thị theo mô hình giao thông công cộng (TOD – Transit Oriented Development), đặc biệt tại Hà Nội và TP.HCM. Mô hình này kết hợp phát triển đô thị nén, không gian xanh, sinh thái và các công trình ngầm hiện đại như tàu điện ngầm, nhằm tối ưu hóa sử dụng đất, giảm ùn tắc và phát thải. Bộ cũng đặt mục tiêu đẩy nhanh tiến độ các tuyến đường sắt đô thị, đầu tư đường vành đai, công trình cấp – thoát nước, xử lý nước thải, chống ngập, hướng tới đô thị thông minh và bền vững.

Về logistics và vận tải, Bộ Xây dựng cho biết sẽ xây dựng chiến lược phát triển dịch vụ vận tải đến năm 2035, định hướng 2050, thúc đẩy hình thành các trung tâm logistics lớn tại đầu mối giao thông như cảng biển, sân bay, ga đường sắt, cảng cạn (ICD) với mức độ tự động hóa cao. Đồng thời, sẽ tái cơ cấu thị phần vận tải, giảm phụ thuộc vào đường bộ, tăng tỷ trọng đường thủy, hàng hải, đường sắt và hàng không. Bộ cũng nghiên cứu xây dựng sàn giao dịch vận tải hàng hóa điện tử, đẩy mạnh vận tải đa phương thức và phát triển hệ thống giao thông công cộng khối lượng lớntại các đô thị lớn.

Với định hướng phát triển hạ tầng đi trước một bước, Bộ Xây dựng đặt mục tiêu đến năm 2030, Việt Nam sẽ sở hữu mạng lưới hạ tầng giao thông hiện đại, đồng bộ, liên thông giữa các vùng kinh tế, tạo nền tảng vững chắc cho tăng trưởng bền vững, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và góp phần hiện thực hóa mục tiêu đưa Việt Nam trở thành nước công nghiệp phát triển, thu nhập cao vào năm 2045.