VẬT LIỆU XÂY DỰNG LÀ GÌ

Các vật liệu xây dựng phổ biến bao gồm bê tông, gạch, gỗ, thép, kính và vật liệu composite. Ngoài ra còn có các vật liệu  khác như đất sét, đá tự nhiên, vật liệu tái chế, vật liệu đặc biệt và các loại vật liệu khác được phát triển liên tục.

Vật liệu xây dựng là một phần không thể thiếu trong bất kỳ công trình xây dựng nào, đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo độ bền và độ an toàn cho công trình. Với sự phát triển của công nghệ và khoa học kỹ thuật, ngày nay có rất nhiều loại vật liệu khác nhau được sử dụng trong các công trình xây dựng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về những loại vật liệu xây dựng phổ biến nhất hiện nay.

Phân loại vật liệu xây dựng

Vật liệu xây dựng cơ bản

Vật liệu xây dựng cơ bản là những loại vật liệu chính được sử dụng để xây dựng các công trình. Những vật liệu này có tính chất chịu lực tốt và được sử dụng để tạo ra các kết cấu chịu lực cho công trình. Các vật liệu cơ bản phổ biến bao gồm:

sỏi, đá

Sỏi đá là một trong những loại vật liệu xây dựng tự nhiên được sử dụng để xây dựng các công trình đường bộ, như đường cao tốc, đường quốc lộ, đường hạng nhẹ, đường nông thôn, đường sắt,… Ngoài ra, sỏi đá còn được sử dụng trong xây dựng các công trình khác như xây tường, móng cọc, đập, hầm chui, khuôn viên sân vườn,..

Tuy nhiên, sỏi đá cũng có một số hạn chế như khó thi công, cần có máy móc, công cụ đặc biệt để vận chuyển và xử lý. Sỏi đá cũng không được sử dụng để xây dựng các kết cấu chịu lực như cột, sàn,.. vì không đủ độ bền và chịu lực tốt. Do đó, sỏi đá thường được sử dụng như một loại vật liệu hỗ trợ trong các công trình xây dựng.

Cát

Cát là một trong những vật liệu xây dựng cơ bản và được sử dụng rộng rãi trong ngành xây dựng. Cát được tìm thấy ở nhiều vùng trên thế giới và được khai thác từ các mỏ cát hoặc các khu vực có sự tích tụ của các hạt cát. Cát có tính chất đàn hồi tốt, dễ sử dụng và có giá thành thấp, nên được sử dụng trong nhiều ứng dụng xây dựng như làm vật liệu đổ móng, xây tường, làm bê tông, và lấp đầy các khe hở trên bề mặt đất.

Tuy nhiên, sử dụng quá nhiều cát trong xây dựng cũng có thể gây ra tác động tiêu cực đến môi trường như làm giảm sinh vật đất, ảnh hưởng đến nền đất và dẫn đến sự suy thoái của bờ biển. Do đó, việc sử dụng cát cần được kiểm soát và quản lý hợp lý để tránh tác động tiêu cực đến môi trường.

Gạch

Gạch là một trong những vật liệu xây dựng truyền thống được sử dụng từ rất lâu đời. Gạch được làm từ đất sét hoặc đất đá vôi, sau đó được nung trong lò để tạo ra các khối gạch có độ cứng, độ bền và khả năng chịu lực tốt. Gạch được sử dụng rộng rãi trong xây dựng các công trình như tường, móng, cột,.. Gạch có tính chất giữ nhiệt tốt, giúp giữ ấm trong mùa đông và mát mẻ trong mùa hè. Gạch cũng có khả năng chống cháy tốt, độ bền cao và dễ dàng thi công.

Tuy nhiên, gạch cũng có một số hạn chế như độ chính xác kém, dễ bị vỡ nếu va đập mạnh và không đạt được các tiêu chuẩn kỹ thuật cao trong xây dựng các công trình lớn. Do đó, hiện nay, gạch thường được sử dụng như một loại vật liệu hỗ trợ trong xây dựng các công trình nhỏ hoặc trong các công trình xây dựng truyền thống.

Gỗ

Gỗ là một vật liệu xây dựng cơ bản và được sử dụng trong ngành xây dựng từ hàng trăm năm nay. Gỗ có tính chất dẻo, dễ dàng cắt, xẻ, khắc và đóng mối nên được sử dụng rộng rãi để xây dựng các công trình nhà cửa, tầng hầm, cầu, cống, cột và nhiều công trình khác. Gỗ có tính năng cách âm, cách nhiệt và có thể tạo ra một không gian sống thoải mái.

Ngoài ra, việc sử dụng gỗ cũng giúp giảm thiểu khí thải carbon và góp phần bảo vệ môi trường, tuy nhiên, sử dụng gỗ trong xây dựng cũng có một số hạn chế như tính chất dễ bị cháy, dễ bị ẩm mốc và không chịu được các tác động của thời tiết và môi trường khắc nghiệt. Để giải quyết vấn đề này, các nhà khoa học và kỹ sư đã phát triển các phương pháp xử lý gỗ như xử lý bằng hóa chất hoặc sấy khô để tăng độ bền và độ ổn định của gỗ.

Thép

Thép là vật liệu xây dựng phổ biến và được sử dụng rộng rãi trong ngành xây dựng nhờ độ bền cao, khả năng chịu lực tốt, chống cháy và ăn mòn tốt. Thép có nhiều ưu điểm như độ bền cao, độ cứng tốt, có khả năng chịu lực và chịu tải tốt, dễ gia công, thi công và lắp đặt, tuy nhiên, việc sử dụng thép cũng có một số hạn chế như trọng lượng nặng, giá thành cao, khả năng chống cháy và ăn mòn kém.

Để giải quyết vấn đề này, các nhà khoa học và kỹ sư đã phát triển các phương pháp xử lý thép như xử lý bằng hóa chất hoặc phủ lớp chất chống cháy để tăng độ bền và độ ổn định của thép. Ngoài ra thép còn được sử dụng trong các ngành công nghiệp khác như trong ngành công nghiệp đường ống thép được sử dụng để sản xuất các loại van bi, van cổng, van cầu, các loại phụ kiện đường ống như bulong, cút, côn, tê,…

Các vật liệu xây dựng cơ bản này thường được sử dụng trong xây dựng các công trình khác nhau và được lựa chọn tùy thuộc vào mục đích sử dụng và yêu cầu kỹ thuật của công trình.

Vật liệu xây dựng kết cấu

Vật liệu xây dựng kết cấu là những loại vật liệu được sử dụng để tạo ra các kết cấu chịu lực cho các công trình xây dựng, như tường, sàn, cột, khung,.. Những vật liệu này có tính chất chịu lực tốt, ổn định và đáp ứng được các yêu cầu kỹ thuật trong xây dựng.

Các vật liệu xây dựng kết cấu phổ biến bao gồm:

• Xi măng: Xi măng là vật liệu xây dựng được sản xuất từ pha trộn đá vôi và đất sét, sau đó đốt ở nhiệt độ cao. Xi măng được sử dụng rộng rãi trong ngành xây dựng nhờ tính chất liên kết bền vững và khả năng chịu lực tốt. Nó được sử dụng để làm nền móng, tường, trần, sàn và nhiều công trình xây dựng khác.
• Bê tông: Bê tông là một vật liệu xây dựng được sản xuất từ pha trộn xi măng, cát, sỏi và nước, sau đó đổ vào khuôn và cho khô. Bê tông được sử dụng rộng rãi trong ngành xây dựng nhờ độ bền và khả năng chịu lực tốt, chống cháy, chống thấm tốt và dễ sử dụng.

Vật liệu xây dựng nội thất ngoại thất

Vật liệu xây dựng nội thất thường được sử dụng để trang trí và hoàn thiện các phần bên trong của căn nhà, trong khi vật liệu xây dựng ngoại thất được sử dụng để bảo vệ và tăng tính thẩm mỹ cho các bề mặt bên ngoài của công trình.

Vật liệu xây dựng nội thất

Vật liệu xây dựng nội thất bao gồm rất nhiều loại khác nhau, được sử dụng để hoàn thiện các phần bên trong của căn nhà. Dưới đây là một số vật liệu nội thất phổ biến:

• Gỗ: là vật liệu phổ biến nhất được sử dụng để làm các sản phẩm nội thất như cửa, sàn, tủ, bàn ghế, vách ngăn, v.v. Gỗ có nhiều màu sắc và hoa văn khác nhau, vì vậy nó rất phù hợp để trang trí nội thất.
• Sơn: là một loại vật liệu dùng để sơn các bề mặt như tường, trần, gỗ, kim loại, v.v. Sơn có nhiều màu sắc và độ bóng khác nhau, giúp tạo nên các bề mặt đẹp mắt và phù hợp với nhu cầu của từng phòng.
• Gạch ốp lát: là loại vật liệu được sử dụng để trang trí các bề mặt như tường, sàn, trần, v.v. Gạch ốp lát có nhiều kiểu dáng và màu sắc khác nhau, giúp tạo ra các mẫu trang trí đa dạng.
• Vật liệu nhân tạo: bao gồm các loại vật liệu như kính, ván ép, MDF, v.v. được sử dụng để trang trí nội thất như vách ngăn, cánh cửa, tủ, v.v. Những loại vật liệu này có độ bền cao, dễ chế tạo và có thể được tạo thành các sản phẩm trang trí đa dạng.

Vật liệu xây dựng ngoại thất

Các vật liệu xây dựng ngoại thất là các vật liệu được sử dụng để trang trí và hoàn thiện bên ngoài của các công trình xây dựng. Những vật liệu này phải đảm bảo độ bền cao, khả năng chống chịu thời tiết, khả năng chịu lực và tính thẩm mỹ.

• Vật liệu xây dựng đá: Đá tự nhiên cũng được sử dụng rộng rãi trong xây dựng các kết cấu ngoại thất. Các loại đá phổ biến như đá granite, đá vôi, đá đáp. Đá tự nhiên có tính chất bền vững và độ bền cao, đồng thời mang lại vẻ đẹp tự nhiên, độc đáo cho ngôi nhà.
• Vật liệu xây dựng kim loại: Kim loại như nhôm, thép và sắt được sử dụng để tạo ra các kết cấu ngoại thất như mái, cửa sổ, cửa ra vào, lan can, và tấm vách. Kim loại có độ bền cao và chịu được tác động của thời tiết, đồng thời mang lại vẻ hiện đại và công nghiệp cho ngôi nhà.
• Vật liệu xây dựng kính: Kính thường được sử dụng để làm vách ngăn hoặc cửa sổ trong các kết cấu ngoại thất. Nó mang lại tính thẩm mỹ và cho phép ánh sáng tự nhiên đi vào nhà, tạo cảm giác thông thoáng cho không gian sống.

Ngoài ra còn có nhiều vật liệu khác như đá, gỗ, gạch, cẩm thạch, vữa, vật liệu nhựa composite và các loại vật liệu tổng hợp khác cũng được sử dụng trong xây dựng ngoại thất.

Vật liệu chống cháy, vật liệu cách âm

Vật liệu chống cháy và vật liệu cách âm là hai loại vật liệu quan trọng trong ngành xây dựng, chúng được sử dụng để cải thiện tính an toàn và thoải mái cho người sử dụng công trình xây dựng.Các loại vật liệu xây dựng chống cháy và cách âm thường được sử dụng chủ yếu trong các công trình như tòa nhà, trường học, bệnh viện, nhà ở, phòng hát, rạp chiếu phim, phòng thu âm và phòng máy tính để đảm bảo tính an toàn và thoải mái cho người sử dụng.

Tuy nhiên, khi sử dụng các loại vật liệu này, cần phải chú ý đến chi phí và tính bền vững của chúng. Vật liệu chống cháy và cách âm thường có giá thành cao hơn so với các vật liệu thông thường, đồng thời cũng có ảnh hưởng đến môi trường nếu không được xử lý đúng cách.

Vật liệu chống cháy

Vật liệu chống cháy là một loại vật liệu được sử dụng để ngăn chặn và chống lại nguy cơ cháy nổ trong các công trình xây dựng. Trong trường hợp xảy ra cháy, các vật liệu xây dựng chống cháy có khả năng chịu nhiệt và chống lại sự lan truyền của lửa, giúp giảm thiểu thiệt hại và tăng cường an toàn cho người sử dụng và tài sản.

Các loại vật liệu chống cháy phổ biến được sử dụng trong xây dựng gồm:

• Xi măng chống cháy: Xi măng là một loại vật liệu xây dựng không cháy, tuy nhiên, khi được sử dụng để xây dựng các công trình chịu lửa, nó thường được pha trộn với các chất phụ gia chống cháy để tăng cường khả năng chịu lửa và chống lại sự lan truyền của lửa.
• Bê tông chống cháy: Bê tông là một vật liệu chịu lửa tốt, tuy nhiên, để nâng cao khả năng chịu lửa, bê tông thường được pha trộn với các chất phụ gia chống cháy như sợi thủy tinh hoặc bột nhôm.
• Sơn chống cháy: Sơn chống cháy là một loại sơn được thiết kế để chịu lửa và chống lại sự lan truyền của lửa. Sơn chống cháy thường được sử dụng để sơn lên các bề mặt kim loại, gỗ hoặc các vật liệu khác để tăng cường khả năng chống cháy của chúng.
• Vật liệu cách nhiệt chống cháy: Đây là một loại vật liệu được sử dụng để cách nhiệt và chống cháy đồng thời. Các loại vật liệu cách nhiệt chống cháy phổ biến bao gồm bông khoáng, sợi thủy tinh, vật liệu cách âm bằng gỗ.

Việc sử dụng vật liệu chống cháy trong xây dựng đang trở thành một yêu cầu cần thiết trong việc đảm bảo an toàn và phòng chống cháy nổ cho người sử dụng và tài sản.

Vật liệu cách âm

Vật liệu xây dựng cách âm là vật liệu được sử dụng để giảm thiểu tiếng ồn từ bên ngoài hoặc bên trong tòa nhà haowcj căn phòng. Chúng thường được sử dụng trong các công trình xây dựng như tường, trần, sàn, cửa, cách ngăn,…

Các loại vật liệu cách âm phổ biến:

• Bông khoáng: là loại vật liệu xây dựng cách âm phổ biến nhất, được làm từ đá vôi hoặc đá phiến. Bông khoáng có khả năng cách âm tốt, chỗng cháy và chịu nhiệt, đồng thời cũng rất thân thiện với môi trường.
• Xốp polystyren: Là loại vật liệu cách âm có độ bền cao, chịu nước tốt và dễ dàng lắp đặt. Xốp polystyren có khả năng cách âm tốt với tần số trung bình và cao.
• Tấm ván sợi thùy tinh: là vật liệu cách âm được làm từ sợi thủy tinh ép chặt vào với nhau. Tấm ván sợi thủy tinh có khả năng cách nhiệt và cách âm tốt, đồng thời rất bền và chống cháy.
• Tấm xốp cao su: Là vật liệu cách âm có khả năng chịu lực tốt, dễ dàng cắt và lắp đặt. Tấm xốp cao su có khả năng cách âm với tần số trung bình và thấp.

Ngoài ra còn rất nhiều loại vật liệu xây dựng cách âm khác như vải cách âm, mút cách âm, tấm xốp Polyethylene, tấm cách âm bằng gỗ, ván và bông gõ,… Tùy thuộc vào mục đích sử dụng và điều kiện kỹ thuật của từng công trình xây dựng, việc sử dụng vật liệu cách âm đúng cách sẽ giúp tăng tính an toàn và tiện nghi cho người sử dụng.

Tổng kết

Vật liệu xây dựng là một lĩnh vực rộng lớn và phức tạp, có nhiều loại vật liệu khác nhau được sử dụng trong ngành xây dựng, là yếu tố rất quan trọng để xác định chất lượng và độ bền của công trình xây dựng. Vật liệu xây dựng được phân loại theo nhiều tiêu chí khác nhau như nguồn gốc, tính chất, mục đích sử dụng và đặc tính kỹ thuật.

Ngoài ra, trong những năm gần đây, các vật liệu xây dựng mới và tiên tiến như bê tông tự làm sạch, gạch bóng khí, bê tông siêu nhẹ và bê tông cường độ cao đã được phát triển và sử dụng rộng rãi. Các vật liệu này không chỉ mang lại hiệu suất và độ bền cao hơn mà còn giúp giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.

Trên thị trường hiện nay, có nhiều lựa chọn về vật liệu xây dựng cho các dự án xây dựng, tuy nhiên, việc lựa chọn vật liệu phù hợp là rất quan trọng để đảm bảo tính bền vững của công trình và sự an toàn cho người sử dụng. Vì vậy, cần phải cân nhắc kỹ trước khi quyết định chọn loại vật liệu nào.

                                                                                                                                      Nguồn tin NECC- Mai Nhi